Leke tedavisini ne kadar süreceği lekelerin türüne, mevcut durumuna, hastanın yapısal özelliklerine, cildin tedaviye nasıl yanıt verdiğine ve tedavi sürecinde doktor tavsiyelerine ne kadar özen gösterildiğine bağlı olarak kişi özelinde değişiklik gösterebilir.
Cilt lekeleri kadın erkek pek çok kişinin estetik açıdan rahatsız olduğu durumların başında gelir. Genellikle alın, yanak ve çene gibi yüzün pek çok farklı noktasında olduğu gibi el, sırt ve göğüs gibi vücut bölgelerinde de cilt lekeleri ortaya çıkabilir. Leke tedavisi süresi boyunca hasta detaylı bir şekilde muayene edilmelidir. Hasta özelinde hangi leke tedavisinin uygulanacağı elde edilen sonuçların başarısını etkileyeceğinden detaylı inceleme yapılarak tedavi yöntemi belirlenmelidir. Bu aşamada lekelerin doğuştan olup olmadığı, hangi dönemde belirginlik kazandığı, ortaya çıkmasının gebelik ya da sistemik sorunlarla ilgili olup olmadığı, ilaç kullanımıyla ilişkisi bulunup bulunmadığı ve güneşe maruz kalan bölgelerdeki artış hızı doğru bir şekilde belirlenerek süreç planlanmalıdır.
Cilt lekeleri; yaş alma, solaryum, bazı sistemik sorunlar, mantar ve farklı enfeksiyonlar, yanlış kozmetik maddelerin kullanımı, güneş, hormonal değişiklikler, genetik etkenler, bazı ilaçların yan etkileri, gebelik ve bazı yanlış uygulamalar gibi çeşitli etkenlere bağlı olarak oluşabilir. Cilt lekelerine neden olan etkenlerden biri yaş alma nedeniyle yüzdeki keratin doku birikiminde artma meydana gelmesidir. Zaman içinde güneş ışınlarına maruziyet artarak birikim etkisi yaratabilir. Gebelik ya da ilaç kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan hormonal değişiklikler ile lazer, ağda ya da kimyasal peeling gibi cilt yüzeyinde hasar yaratabilecek işlemlerin yan etkileri olarak da cilt lekeleri görülebilir. Cilt lekelerinin altında yatan en önemli nedenlerin başında ise cildin genetik olarak aşırı melanin pigmenti üretmesidir. Lekelerin oluşumunun güneşe bağlı olduğu durumlarda şapka kullanımı ve çeşitli yüksek faktör koruyucularla önlenmesi mümkündür. Bununla birlikte leke oluşumunda birden fazla faktör söz konusu olduğundan melanin pigmenti sentezini önleme özelliğine sahip kremler de kullanılmalıdır. Bu sayede leke oluşumu henüz fizyolojik olarak başlamadan önlenir.
Cilt lekelerinin olduğu bölümlerde, renk verici özelliğe sahip ve melanin olarak adlandırılan pigment maddelerinin yoğunluğu normalden daha fazladır. Melazma olarak da isimlendirilen lekeler çoğunlukla yanak ve göz çevresinde ortaya çıkar.
Leke Tedavisi Yöntemleri
Leke tedavisinde farklı yöntemler kullanılmakta olup tedavi için en önemli noktalardan biri renk değişikliğine neden olan hücrelerin deride ne kadar derinlikte olduğudur. Lekelerin derinin üst bölgelerinde koyu renklerde oluşması halinde tedavi süreci de daha rahat ilerler. Daha derindeki lekeler daha açık renkli görülmekte olup tedavi süreci daha zor ilerler. Gerekli durumlarda leke tedavisi kapsamında farklı yöntemler kombine edebilir.
Lazer, leke tedavisinde en sık uygulanan yöntemlerden biridir. Lazer enerjisi yüksek miktarda melanin içeren leke hücrelerini hedeflemesine karşın normal miktarda pigment barındıran normal deri hücreleri lazerin hedefi değildir. Lazer tedavisinde dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri tedavi edilecek bölgenin güneş ışınlarına ya da bronzlaştırıcı kullanımına bağlı olarak koyulaşmış olmamasıdır. Koyulaşmış cilt bölgeleri lazer ışınlarını absorbe eder. Bunun sonucunda ciltte su toplama ve farklı hasarlar oluşması gibi sorunlarla karşılaşılması riski vardır.
Lazerle leke tedavisi genellikle yaşlılık lekeleri, güneş lekeleri, şarap lekesi olarak adlandırılan lekeler, yaralanmaya bağlı lekeler, bazı ben çeşitleri, doğum lekeleri, lentigolar, melasma ve çiller üzerinde etkilidir. Bunun dışında İto nevüs ve ota nevüs gbi doğumsal lekelerin tedavisinde de lazer tedavisinden yararlanılabilir.
Lazerle leke tedavisinin ardından uygulama bölgesinde iyileşme sağlanana ve cilt normal görünümünü geri kazanana kadar güneş ışınlarına maruz kalmamaya özen gösterilmelidir. Rutin cilt bakımı sürecinde ise içeriğinde alkol bulunmayan doğal temizleyici ürünler tercih edilmelidir.
Leke Tedavisi Farklı Yöntemlerle Kullanılabilir
Leke tedavisi kapsamında uygulanan kimyasal peeling yönteminde TCA ve glikonik asit gibi kimyasal maddelerle derinin epidermis olarak bilinen üst katmanı soyulur. Tam anlamıyla leke geçirici bir prosedür olmayan kimyasal peeling renk açarak cilde parlak bir görünüm kazandırır. Kimyasal peeling yöntemi leke tedavisi kapsamında farklı yöntemlerle kombine edilebilir.
Leke tedavisine yönelik olarak cilt üzerine dermapen tedavisi uygulanarak mikrokanallar açılır. Bu kanallardan geçmesi için cildin üzerine PRP ve mezoterapi yöntemlerinin uygulanması söz konusu olabilir. Diğer yandan bu tür cildi uyaran ve agresif tedaviler yapılmadan önce hasta seçiminin iyi yapılmaması halinde lekelerin nüksetmesi riski vardır.
Leke tedavileri uygulandıktan sonra gerekli önlemlerin alınmaması ve güneş ışınlarına maruziyetin devam etmesi, doktorun belirtmiş olduğu devam kremlerinin ve koruyucuların kullanılmaması halinde tedavi sonrası nüks meydana gelebilir.
Cilt lekeleri zamanında ve doğru yöntemlerle tedavi edilmemesi halinde zaman içinde koyulaşarak daha dikkat çekici bir hal alır. Melanin sentezinin önüne geçilememesi nedeniyle lekelerin yayılması ve büyümesi gibi istenmeyen durumlarla da karşı karşıya kalınabilir.
Hali hazırda cilt üzerinde bulunan bir lekede ani büyüme görülür ya da üzerinde yara çıkar, sınırları düzensizleşir veya kaşıntı başlarsa vakit geçirmeksizin doktora başvurulması gerekir.