Leke tedavisi farklı yöntemler kullanılarak bazı durumlarda bu yöntemler kombine edilerek uygulanabilir. Ancak leke tedavisinde en etkili yöntem olarak tek bir yöntemden bahsetmek doğru değildir. Her hasta özelinde lekelerin derecesi, nedeni ve diğer etkenlere bağlı olarak uygulanacak yöntem kararlaştırılmalıdır. Bu sayede doğru tedavi yöntemi belirlenerek etkili sonuçlar alınabilir. Elbette tedavinin başarısı hastanın tedavi sırasında ve sonrasında doktorunun önerilerine ne kadar uyduğuna ve cildini ne kadar koruduğuna bağlı olarak da
Açık, koyu, kırmızı, gri ya da mavi gibi farklı renklerde ve tonlarda olabildiği diğer bir deyişle kişinin doğal cilt tonundan farklılık gösterebildiği için kolayca fark edilerek estetik açıdan rahatsız edici olabilirler.
Leke tedavisi sürecinde öncelikle leke oluşumunun altında yatan neden anlaşılmalıdır. Cilt lekeleri; doğum lekeleri, deri döküntüleri, cilt pigmentasyon bozuklukları, cilt enfeksiyonları, cilt kanserleri ve çeşitli tıbbi durumlar neticesinde gelişebilir.
Doğum lekeleri, doğumla birlikte görülmekte olup zaman içinde doğum lekelerinin bazıları kaybolur bazıları kalıcı hale gelir. Vasküler ya da pigmentli doğum lekeleri görülebilir. Derideki anormal kan damarları nedeniyle oluşan vasküler doğum lekeleri kırmızı renklidir. Vasküler doğum lekelerinin çilek nevüs,somon lekesi ve port şarap lekesi gibi farklı türleri vardır.
Pigmentli doğum lekeleri ise genellikle gri, kahverengi, beyaz ya da mavidir. Derideki melanin problemlerine bağlı olarak ortaya çıkabilir. Moğol mavi lekeler, benler ve Cafe-au-lait noktası pigmentli doğum lekeleri arasında sayılabilir.
Daha açık ya da daha koyu cilt lekeleri pigmentasyon bozukluğunu işaret edebilir. Cilt pigmentasyon bozukluğunun melazma, vitiligo, albinizm, enflamatuar sonrası hiperpigmentasyon ya da hipopigmentasyon gibi türleri vardır.
Ayrıca; Rosacea, sedef hastalığı, kontakt dermatit ve egzama gibi cilt döküntüleri de cilt lekelerinin sebepleri arasında yer alır. Tinea versicolor, mantar ve cildin kandidiyazı gibi cilt enfeksiyonları ile cilt kanserleri de cilt lekelerine neden olabilir.
Aniden ortaya çıkan ve daha sonra kaybolan cilt lekeleri; kızarma, güneş yanığı ya da egzersize bağlı olabilir.
Cilt Lekelerinde Doğru Teşhis Önemlidir
Cilt lekelerinin teşhis edilmesi aşamasında hastanın mevcut tıbbi durumu hakkında bilgi edinilir. Ciltteki lekelerin ne kadar süredir olduğu, ilk görüldüğü günden bu yana görünümünde bir değişiklik olup olmadığı ve leke sonucu oluşan semptomlar gibi etkenler değerlendirilir.
Cilt lekeleri incelendikten sonra gerekli hallerde kan testlerinden ve cilt biyopsisinden faydalanılabilir. Deri biyopsisi kapsamında küçük bir cilt örneği alınarak incelenir.
Cilt Lekeleri Nasıl Tedavi Edilir?
Cilt leke tedavisi kapsamında hangi yöntemin uygulanacağı pek çok farklı nedene göre değişiklik gösterebilen bir durumdur. Eğer cilt lekelerinin altında herhangi bir sağlık sorunu bulunuyorsa bu doğrultuda en uygun tedavi uygulanmalıdır. Genellikle altta yatan durumun tedavi edilmesi cilt probleminin düzelmesini de sağlar.
Altta yatan nedenin cilt kanseri olması halinde vakit geçirmeksizin tedaviye başlanmalıdır. Doğum lekeleri ve cilt pigmentasyon bozuklukları genellikle tedavi gerektirmemesine karşın kozmetik nedenlerle tedavi görmek isteyen kişilerin sayısı son derece fazladır. Uygulanacak leke tedavileri arasında lazer tedavisi, kimyasal peeling ve topikal kremler ilk sıralarda gelir.
Kimyasal Peeling
Soyma yöntemi olarak da bilinen kimyasal peeling yönteminde özel geliştirilmiş kimyasal çözeltilerden faydalanılır. Leke tedavisinde genellikle glikolik asit olarak da bilinen meyve asitleri kullanılır. Hafif leke sorunu olan ciltlere uygulanabilecek bir yöntemdir. 2 ila 4 haftalık aralıklarla olmak üzere 4 ila 6 seans uygulanır.
Enzim Peeling
Leke tedavisinde son yıllarda sık kullanılan ve leke maskesi olarak da bilinen bu yöntem özel bir soyma yöntemi olarak tanımlanabilir. Cilde özel bir karışım maske uygulandıktan sonra 8 ila 10 saat süreyle bekletilerek süre sonunda ılık suyla çıkarılır. Özel bir devam kremi enzim peelingden sonra 4 ila 6 ay süreyle kullanılır.
Mezoterapi
Leke giderici özel ilaçlardan oluşan karışımların cilt altına enjekte edildiği mezoterapi yöntemi tek başına uygulanabileceği gibi lazer ya da kimyasal veya enzim peeling tedavileriyle kombine de edilebilir.
Lazer Tedavisi
Farklı lazerler leke tedavisi amacıyla kullanılabilir. Fraksiyonel lazerle cildin en üst tabakasını soyarken, Q-Switch lazerler renk hücrelerini hedef alır. Ayrıca yoğunlaştırılmış ışık kaynakları olan IPL cihazlarından da faydalanılabilir. Lazer uygulamaları lekenin tonuna ve yaygınlığına göre kişi özelinde planlanır.
Altın İğne Tedavisi
Altın iğne, leke tedavisindeki en yenilikçi yöntemlerden biridir. Altın iğne uçlu bir cihaz kullanılarak cildin iyileştirilmesi ve lekelerden yenilenmiş bir cilde kavuşulması amacıyla uygulanır.
Renk Açıcı Kremler
Leke tedavisinde kremler tek başlarına kulanılabilecekleri gibi diğer yöntemlerle kombine edilerek de uygulanabilirler. Hidrokinon, arbutin, glikolik asit, C vtamini ve kojik asit içeren kremlerin kullanımı leke tedavisinde sıklıkla tercih edilir. Cilt soyulma etkisi göstermesi nedeniyle retinol içeren kremler de leke tedavisine yardımcı olabilir.
Leke tedavisi sırasında güneş koruyucu kremlerin kullanımı aksatılmamalıdır. Güneş koruyucu kremler cildi kış aylarında da güneş ışınlarının zararlı etkilerinden koruyarak lekelerin koyulaşmasını önler.