Eksozom

Başta kök hücreler olmak kaydıyla hücrelerden salınmakta olan hücre dışı veziküller veya kabarcıklar eksozom olarak adlandırılmakta olup vücut açısından son derece önemlidirler. Eksozom yapılar genetik bilgilerden sorumlu hücre dışı parçacıklardır ve hücreler arasında iletişim kurulmasını sağlarlar. 

Hem yakın hem uzak hücreler arasında hücre içi bilgilerin temel düzenleyicileri moleküllerdir ve moleküller eksozomlar tarafından taşınır. Hücreler tarafından atılmış 30 ila 150 nanometre arasındaki, küçük kese şeklindeki yapılar sayesinde DNA, RNA ve proteinler bir hücreden diğerine aktarılır.

Hücre içi bilgilerin en önemli düzenleyicilerinden olan molekülleri yakın ve uzak hücreler arasında taşıma yoluyla eksozomlar hücre – hücre iletişimini mümkün hale getirirler. Hücreye ne zaman ve ne şekilde tepki verileceğini belirten farklı amaç ve işlevlerle bilgileri taşırlar.

Genç kök hücrelerin saldığı eksozomlar, vücuttaki rejeneratif süreçlerin düzenlenmesine ve gençleşmesine yardımcı olma konusunda son derece önemli etkiye sahiptirler. Eksozomlar hücre olmamalarına karşın vücuttaki tüm hücreler arası iletişimde ve hücrelerin gençleşmesinde kritik bir rol üstlenirler. 

Yaş alma, kronik hastalıklar, çevresel etkenler ve genetik bozukluklar kök hücrelerin diğer hücrelerle nasıl iletişim kurduğuna müdahale ederek iyileşme sürecini bozabilirler. Eksozomlar bu iletişim süreçlerinin düzenlenmesinde kritik bir rol oynamakta olduğundan yeni nesil hücresel tedavilerden biri olarak son zamanlarda giderek artan bir sıklıkta kullanılırlar.

Vücutta cilt onarımı, cilt gençleştirme ve iltihabı azaltma gibi konularda eksozomlar işlevsellikleri ile öne çıkarlar. Kök hücre yapıları, yaşlı hücrelerin gençleşmesinden sorumlu olsa da bu hücrelerin vücudun ihtiyacı olan tüm bilgileri sağlayamaması riski vardır. Bu durumda vücudun iyileşme sürecinin desteklenmesi amacıyla eksozom işleviyle yeni bilgi parçaları sağlamak ve tedaviyi çok daha etkin bir hale getirmek mümkündür.

Eksozom Nedir?

Ekzosom en basit şekliyle hücrelerin salgıladığı kesecikler olarak tanımlanabilir. Mezenkimal hücrelerden elde edilmiş ve vezikül olarak adlandırılan kesecikler kullanılarak eksozom tedavisi uygulanır. Eksozomlar hücrelerin binde biri boyutundadır. Etki ettikleri hücrelerin fonksiyonlarını güçlendiren eksozomlar ilgili hücrenin onarımında rol oynarlar. Bu kapsamda onaracakları hücreye DNA, RNA, büyüme faktörleri ile amino asitleri iletirler.

Ortopedik yaralanmalar ile çeşitli dejeneratif hastalıkların tedavisine ek olarak yaşlanma karşıtı özelliği nedeniyle de eksozom tedavisinden sıklıkla faydalanılır. Ülkemizde giderek daha popüler bir tedavi haline gelen eksozom tedavisinin, vücuttaki iyileşme etkisini artırmak için kök hücre tedavisi ile kombine edilmesi tercih edilebilir. Bu kapsamda eksozom tedavisinin cildin onarılması, yenilenmesi ve cilt izlerinin azaltılması diğer bir deyişle anti aging amacıyla uygulanan bir tedavi olduğu ifade edilebilir.

Eksozom Nasıl Uygulanır?

Eksozom tedavisi çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanıldığı gibi estetik amaçlarla da kullanılabilen bir yöntemdir. Eksozom tedavisi kapsamında enjekte edilen karışım büyüme faktörleri de içerdiğinden saç dökülmesi sorunu yaşayan kişilerde, saç köklerinin güçlendirilmesi ve hücrelerin uyarılması yoluyla doğal yenileme sürecini tetiklemek mümkün olabilir. Bu kapsamda saçların seyrelmesi ve aşırı saç dökülmesi gibi durumlarda eksozom tedavisi sıklıkla tercih edilir.

DNA, RNA, amino asitler ve yüzlerce büyüme faktörü eksozom tedavisinde kullanılan eksozomların içerisinde yer alır. Kök hücrelerden eksozom elde edilmesi için öncelikle kültürde yer alan kök hücreler büyütülür. Daha sonra eksozomlar kültürde yetiştirilen kök hücrelerin içinde yer aldığı sıvı ortamdan arındırılır. Bir sonraki adımda kök hücrelerden kurtarılır ve eksozom elde edilir. 

Eksozom tedavisinde kullanılacak olan ürünlerin soğuk zincirde taşınması ve açıldıktan sonra bekletilmeden kullanılması gerekir. Eksozom tedavisine başlanmadan önce uygulama bölgesine lokal anestezi etkili krem sürülerek etki etmesi beklenir. Daha sonra enjeksiyon gerçekleştirilir. Lokal anestezinin etkisiyle acı ya da ağrı hissedilmez. 

Eksozom tedavisinin başarılı olması için enjekte edilen eksozomların yoğun konsantrede olması gereklidir. Eksozom tedavisi kapsamında uygulama bölgesine enjekte edilen yoğun karışımın içerisine eksozom, Q enzim, mineral, peptid, 50 civarında büyüme faktörü, amino asit ve vitamin gibi çeşitli bileşenler yer alır.

Eksozom tedavisi kapsamında enjekte edilecek karışımın dozajı her hasta özelinde tedavi bölgesinin ihtiyaçlarına ve tedavi planına göre belirlenir. Eksozom tedavisi son derece konforlu bir şekilde gerçekleştirilir. Hastanın günlük hayatında herhangi bir kesinti söz konusu olmaz. Enjekte edilen doza bağlı olmak kaydıyla tedaviyle birlikte fibroblast hücre çoğalımının %80’e kadar, elastik sentezinin 3 ve kolajen sentezinin 6 katına kadar çıkması mümkündür.

Eksozom Tedavisinin Avantajları Nelerdir?

Eksozom tedavisinin en önemli özelliği; cildin temel ihtiyaçlarının doğal yollarla üretilmesini, minimal postinflamatuar ve hiperpigmentasyonu tetikleme özelliğinin bulunmasıdır. Buna bağlı olarak cildin dolgunlaşması ve cilt parlaklığının artması sağlanır. Cilt dokusunun kalitesi arttığı için ciltteki yara izleri azaltılır. Bunun sonucunda gözenekler küçültülür. Sağladığı tüm bu faydalar nedeniyle eksozom tedavisi ciltteki ince çizgileri ve kırışıklıkları giderme amacıyla sıklıkla uygulanır. 

Eksozom prosedüründen faydalanılması, yaraların tedavisi ile sklerodermanın cerrahi olmayan tedavisinde de gündeme gelebilir. Yaşlanma belirtilerinin azaltılması, akne izleri görünümünün azaltılması ve hasar görmüş saç köklerinin onarılması amacıyla kullanılması söz konusu olabilen eksozom tedavisinin enjekte edildiği bölgede kolajen üretimi artar ve doku onarımı sağlanır.

Eksozom tedavisinin diğer bir özelliği, kök hücre tedavisini temel aldığından herhangi bir yan etkisi yoktur. Eksozom tedavisi kapsamında vücuda enjekte edilen bileşenlerden hiçbiri yabancı olmadığı için alerjik yan etki ile karşılaşılmaz.

Eksozom Etkisi Ne Zaman Görülür?

Eksozom tedavisinin etkisinin görülmesi için hücrelerin kendi kendini yenileme sürecini tamamlaması beklenmelidir. Bu sürecin hangi zaman diliminde tamamlanacağı ve eksozom tedavisi sonuçlarının ne zaman görüleceği hasta özelinde yaş, tedavi edilmek istenen sorunun derecesi ve hastanın mevcut sağlık durumu gibi etkenlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bunun en önemli nedeni, yaş almayla birlikte çeşitli faktörlere bağlı olarak vücudun kök hücre sinyallerine daha yavaş yanıt vermeye başlamasıdır.

Vücudun kendi kendini onarması için belirli bir zaman geçmesine ihtiyaç duyulur. Bu nedenle eksozom tedavisi sonuçlarının ortaya çıkması için yaklaşık 3 ila 4 aylık bir süre eklenmesi gerekir. Eksozom tedavisinin ardından en etkili sonuçlar çoğu hastada 6 ila 8 ay içinde görülmeye başlar. 

Eksozom Kimler İçin Uygundur?

Eksozom tedavisi pek çok farklı amaçla gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda;

• Daha genç bir cildi olmasını,
• Cildinin yaş alma etkilerine karşı korunmasını,
• Cilt lekelerinin giderilmesini,
• Cildindeki kuruluğun ve cansızlığın düzeltilmesini,
• Cildindeki güneş lekelerinin giderilmesini,
• Cildindeki kesi, ameliyat ya da sivilce izlerinin iyileştirilmesini isteyen kişilere eksozom tedavisi yapılabilir.

Günümüzde eksozom tedavisi pek çok farklı hastalığın tedavisi amacıyla yardımcı yöntem olarak kullanılmaktadır. Sık tercih edilen prosedürlerden eksozom tedavisi estetik amaçlarla, yaş almanın etkilerine karşı cildin gençleştirilmesi ve doku hasarı oluşumu sonucunda cildin onarılması ihtiyacı olan kişilere uygulanabilir.